به نقل از «خبرگزاری صدا و سیما»

ایجاد ارزش افزوده بیشتر با ایجاد ۵ پالایشگاه گیاهان دارویی

تاریخ انتشار: ۲۱ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۲۰۹۵۹۷

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما،  آقای محمدرضا شمس اردکانی ، دبیر ستاد توسعه اقتصاد دانش بنیان گیاهان دارویی و طب سنتی در مصاحبه با رادیو گفت و گو درباره پالایشگاه گیاهان دارویی توضیحاتی ارائه کرد. به گفته او برای ایجاد ارزش افزوده در زمینه گیاهان دارویی ۵ پالایشگاه در گلپایگان ،کاشمر ، مشهد ، اصفهان و خوزستان ایجاد خواهد شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

سوال : آقای اردکانی پالایشگاه گیاهان دارویی دقیقا چه هست و چه تعریفی دارد و قرار است چه کار کند و یک مقداری در مورد آن صحبت بفرمایید که ببینیم چگونه باید این را معرفی بکنیم ؟

شمس اردکانی : گیاهان دارویی دارای مواد موثره هستند ، مواد موثره گیاهان دارویی معمولا در امر درمان به کار گرفته می شوند ، بسیاری از داروهایی هم که به نام داروهای شیمیایی الان در داروخانه ها مورد استفاده قرار می گیرند ، این ها منشا گیاهی دارند یعنی یکی از مواد داخل گیاه جدا شده و در حقیقت به صورت شکل های دارویی اعم از قرص ، کپسول و حتی بعضی اوقات آمپول هم وجود دارد . ما برای این که بتوانیم این مواد موثره گیاهان دارویی را استخراج کنیم که در بعضی از وقت ها ارزش اقتصادی این مواد جدا شده از گیاهان بسیار بسیار بالاتر از خود گیاه هست ، بنابراین سعی شده که به کمک معاونت علمی ، فناوری و دانش بنیان ریاست جمهوری کمک بشود در امر توسعه ایجاد پالایشگاههای گیاهان دارویی ، هدف عمده این پالایشگاهها این است که گیاه را به صورت خام می گیرند و در فرآیندها و پروسه های مختلف مواد موثره آن ها را جدا می کنند که هم از نظر تکنولوژیک بعضی از این پالایشگاهها در لبه های مرز دانش و فناوری هستند و توانسته اند که توفیقات خوبی را در این زمینه داشته باشند ، ما امیدواریم که با توسعه این امر بتوانیم بعضی از گیاهان دارویی ما که منحصرا هم در ایران وجود دارند و یا میزانی که در ایران تولید می شود بسیار قابل توجه هست ، بتوانیم که مواد موثره آنها را جدا کنیم و در زنجیره ارزش بتوانیم که دستاورد بیشتری داشته باشیم .

سوال : و در این مسیر بحث های مختلفی شکل گرفته ، شکل می گیرد و این پالایشگاهها به شکل مشخص کجا قرار است ایجاد بشوند ؟ ذهنیت ما از پالایشگاه یک مجموعه بزرگ با برج های عجیب و غریب تقطیر و شرایط اینگونه و اصولا پالایشگاه را بعنوان یک مکانی برای استحصای محصولات نفتی می شناسیم ، ابعاد این ها چگونه است توضیح بفرمایید تا ذهن شنوندگان با این قضیه آشنا شود.

شمس اردکانی : توضیح شما کامل بود به نظرم همان تصوری که شنوندگان عزیز دارند تصور درستی است همان طور که ما نفت خام را پالایش می کنیم ، حالا در اولین مراحل به بنزین و فرآورده های شکل آن تبدیل می کنیم ، در حقیقت ما هم در گیاهان دارویی همین کار را انجام می دهیم همین تصور حضرتعالی درست است ، تانک های بسیار بسیار حجیمی اول شروع می کنند به عصاره گیری از این مواد گیاهی یا از خود گیاه ، چون بعضی وقت ها ممکن است که ما یک بخشی از گیاه را به وسیله همان عصاره گیری جدا کنیم باز آن عصاره را از هم جدا کنیم ، موادی که در عصاره ایجاد شده اند را دوباره از هم جدا کنیم ، به هرحال یک مجموعه ای است که از نظر حجم همین جور که فرمودید حجم بزرگی دارد ، دستگاههای بسیار بسیار پیشرفته ای می خواهد مخصوصا وقتی می خواهد به مرحله خالص سازی برسد باز دستگاههای پیشرفته ای می خواهد . این پالایشگاهها در دنیا مرسوم و معمول بوده البته ممکن است که در مراحل بعدی جداسازی حجم پالایشگاهها یک مقداری کمتر شود معنی اش این است که پالایشگاهها ممکن است از حجم های بسیار بزرگ تانک ها و دستگاههای بزرگ استفاده کند، مراحل آخری که می رسد شاید این دستگاهها یک مقداری از نظر حجم کوچک تر بشوند ، بنابراین هم محیط بزرگی لازم هست هم بهتر است که در کنار مزارع بسیار بزرگ یا محل های کشت گیاهان دارویی این پالایشگاهها احداث بشوند . پالایشگاههایی که در حال حاضر وجود دارند شاید نزدیک پالایشگاه ما به تولید محصول پالایشگاهی است که در گلپایگان تاسیس شده ، بسیار کار خوب و ارزشمندی است که ما امیدواریم که این ظرفیت گیاهان دارویی یک ظرفیت واقعا بی نظیری است چه از نظر پراکندگی و چه از نظر حجم و چه از نظر کیفیت ، چون بعضی از گیاهانی که در جاهای مختلف دنیا کشت می شوند از نظر ظاهر مشابه گیاهانی باشند که ما داریم ولی از نظر مواد موثره گیاهان ما بسیار غنی هستند . بنابراین پالایشگاهها می توانند که ارزش افزوده بیشتری از گیاه نسبت به گیاهانی که در دنیا رویش دارد داشته باشند و انشاالله در زنجیره اقتصادی بتوانند که نقش خوبی ایفا کنند چون معمولا در کشورهایی مانند ما خام فروشی مرسوم تر از فروش محصولات به دست آمده از مواد طبیعی هست ، این یک گام بزرگی بوده که معاونت علمی ریاست جمهوری ستاد طب سنتی و گیاهان دارویی از چند سال پیش این فرآیند را شروع کرده ، ما الان سه تا پالایشگاهمان در حال تکمیل شدن هست ، عرض کردم پالایشگاه گلپایگان ما شاید بیش از ۹۰ درصد پیشرفت داشته امیدواریم بتوانیم بزودی شاهد دستاوردها و محصولات این پالایشگاه باشیم . پالایشگاهی در کاشمر واقع هست پالایشگاهی در مشهد هست ، پالایشگاهی در اصفهان بزودی راه اندازی می شود و همچنین امیدواریم که بتوانیم در دشت پرنعمت خوزستان هم انشاالله یک پالایشگاه داشته باشیم .

سوال : انشاالله ، و سود مالی این ماجرا چگونه خواهد بود برای کشور ؟

شمس اردکانی : در بحث اقتصاد مسئله مهم ضریب تکاثر هست ، یعنی ما یک فرآورده ای مثلا مثل همان مثال ابتدایی که شما فرمودید مثل نفت ، فقط اگر تبدیل به بنزین شود ارزشش دوبرابر شود ، به فرآورده های دیگر نفت اگر تبدیل شود که منشا بسیاری از چیزها می دانید که در صنایع امروزی پایه اصلی اش همان نفت است ، در گیاهان دارویی بعضی وقت ها این ارزش افزوده دهها برابر می شود و این می تواند که خلق ثروتی داشته باشد که وقتی ما از گیاهان دارویی به صورت خام استفاده کنیم یا صادر کنیم ، مسلما این ضریب تکاثر یا ارزش افزوده ایجاد نخواهد شد .

سوال : نکته پایانی این که ساخت و راه اندازی هر کدام از این پالایشگاههای گیاهی چقدر هزینه بر است ؟

شمس اردکانی : این بستگی دارد چه ماده ای یا چه فرآیندی را بخواهند طی کنند ، بعضی از ماده ها استخراجش بسیار سخت است و فرآیندش هم بسیار سخت خواهد بود ، این بستگی دارد به این که چه مقداری بخواهند که ورود کنند به آن مرحله نهایی ، مثلا اگر که ما بخواهیم یک عصاره ای فقط بگیریم هزینه خیلی زیادی تحمیل نخواهد کرد ولی اگر بخواهیم از این عصاره اجزای داخل عصاره را جداسازی کنیم و یا خالص کنیم این هزینه ی زیادتری را می طلبد .

سوال : چقدر اشتغال آفرینی دارد ؟

شمس اردکانی : اشتغال آفرینی اش بسیار خوب است چون زنجیره را ایجاد می کند .

سوال : به شکل مستقیم ؟

شمس اردکانی : فکر می کنم دستکم هر پالایشگاهی ۵۰۰ شغل مستقیم ایجاد می کند .

منبع: خبرگزاری صدا و سیما

کلیدواژه: گیاهان دارویی ارزش افزوده شمس اردکانی مواد موثره جدا کنیم

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iribnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری صدا و سیما» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۲۰۹۵۹۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

کهگیلویه و بویراحمد بهشت سرمایه‌گذاری در عرصه گیاهان دارویی؛ فرصتی که از دست می‌رود

کهگیلویه و بویراحمد را می‌توان بهشت گیاهان دارویی دانست، ظرفیتی که در صورت استفاده بهینه از آن به اشتغال به گِل نشسته‌ این دیار کمک بسیاری می‌کند.

به گزارش خبرگزاری ایمنا از کهگیلویه و بویراحمد، امروزه استفاده از گیاهان دارویی در علم پزشکی بر اساس آموزه‌های گذشته به یک باور تبدیل شده‌است و برتری درمان از طریق طب سنتی و گیاهان دارویی به دلیل استفاده کمتر مواد شیمیایی در فرآورده‌های داروی گیاهی مورد تأکید بسیاری از صاحب‌نظران علم پزشکی است.

استان کهگیلویه و بویراحمد با داشتن اقلیم چهارفصل و قرار گرفتن در دامنه رشته کوه‌های دنا از ظرفیت بالایی در برخورداری از گیاهان دارویی برخوردار است، ظرفیتی که در سایه توجه نکردن و کمبود زیرساخت‌ها و نبود عزم جدی از سمت مسئولان استانی به باد فراموشی سپرده شده‌است.

کهگیلویه و بویراحمد بهشت سرمایه‌گذاری در عرصه گیاهان دارویی

وجود ۲۸ درصد انواع گیاهان دارویی کشور در استان کهگیلویه و بویراحمد ظرفیت مناسبی برای رونق تولید و کاهش بیکاری است، اما به‌دلیل بی‌تدبیری مسئولان و متولیان امر سهم مؤثری در اقتصاد این استان و کاهش بیکاری ندارد.

۴۴۵ گونه گیاه دارویی از مجموع دو هزار گونه در کشور ایران، معادل ۲۸ درصد در سطح ۷۲۴ هزار هکتار از مراتع کهگیلویه و بویراحمد رویش دارد و در واقع در زمینه گیاهان دارویی این استان رتبه نخست کشور را دارد، این در حالی است که این استان، در زمینه بیکاری در رتبه‌های اول قرار گرفته است.

کهگیلویه و بویراحمد دارای ۴۶ گونه گیاهی بومی و سه گیاه دارویی کمیاب دنیا شامل «باریجه»، «آنغوزه» و «گزانگبین» است که به وفور در ارتفاعات استان دیده می‌شود، علاوه بر این از «بیلهر، جاشیر خوراکی، تره کوهی، کلوس، بن سرخ، کارده، آویشن، لاله واژگون، ترنجبین، خارو، خشت، چوش، درمه، برنجاس، کاسنی و سیاه دانه» می‌توان به عنوان گیاهان دارویی و خوراکی در کهگیلویه و بویراحمد نام برد که در فصول مختلف مورد دستبرد سودجویان قرار می‌گیرد و همین امر نسل این گیاهان را در معرض نابودی قرار داده است.

سیدعلی معتمدی‌پور رئیس سازمان جهادکشاورزی کهگیلویه و بویراحمد می‌گوید: کمتر کسی است که نداند استان کهگیلویه و بویراحمد رویشگاه هزاران گونه گیاهی ارزشمند و صدها گونه کمیاب و ده‌ها گونه آندمیک دارویی است، اما آنچه موجب شده تا از این ظرفیت به خوبی استفاده نشود، این است که حلقه‌های این زنجیره به هم متصل نیستند و فعالیت‌هایی که در این حوزه می‌شود، کاملاً جزیره‌ای و پراکنده است.

وی معتقد است که ابتدا باید یک نقشه راه کلی ترسیم و این صنعت را ساماندهی و یکپارچه کنیم، به عبارتی تنها راه نجات این صنعت را از بن‌بست خارج کردن آن و ایجاد یک زنجیره کامل ارزش از صفر تا ۱۰۰ و اتصال آنها به همدیگر می‌داند.

نبود ارتباط تولید، صنعت و کشاورزان با یکدیگر، چالش مهم در استفاده از ظرفیت گیاهان دارویی

معتمدی‌پور با بیان اینکه یکی از خلاءهای این حوزه ارتباط نداشتن بخش تولیدی و صنعتی گیاهان دارویی با بدنه اجرایی و کشاورزان است، می‌گوید: ابتدا باید سیمای کلی گیاهان دارویی را تکمیل کنیم و بدانیم که در این صنعت، چه کارخانه‌های فرآوری با چه تولیداتی فعال است، برای تأمین مواد اولیه آنها چه گیاهانی و در چه سطحی کشت شود و از مشکلات تولیدکنندگان و واحدهای فرآوری در بازار فروش و صادرات اطلاعات کافی داشته باشیم.

وی تصریح می‌کند: برنامه ما در جهاد کشاورزی استان این است که دو سیاست کلان‌بخش کشاورزی یعنی اصلاح الگوی کشت و کشاورزی قراردادی را به صنعت گیاهان دارویی وارد کنیم و راهبرد تشکیل زنجیره ارزش غذایی را در این مورد اجرایی و نهایی کنیم‌.

معتمدی‌پور ادامه می‌دهد: در حال حاضر به دلیل برقرار نشدن ارتباط و اتصال بین حلقه‌های زنجیره گیاهان دارویی، حتی مواد اولیه چند کارخانه بزرگ این حوزه از سایر استان‌ها تأمین می‌شود که برنامه ما این است که با اصلاح الگوی کشت، بخشی از مزارع خود را به تأمین مواد اولیه مورد نیاز این کارخانه‌ها از جمله سینره، زربند، آسه و سایر واحدهای تولیدی اختصاص دهیم.

وی می‌افزاید: در گام دوم نیز سیاست راهگشای کشت قراردادی را در این حوزه نیز عملیاتی می‌کنیم و با همکاری بخش خصوصی فعال با کشاورزانی که مایل به کشت گیاه دارویی باشند، از سوی کارخانه‌ها قرارداد بسته می‌شود تا در یک زنجیره مطمئن هم مواد اولیه مطمئن داشته باشیم، هم کشاورز ما نگران فروش محصولاتش نباشد.

ضرورت معرفی ظرفیت‌های گیاهان دارویی کهگیلویه و بویراحمد به دنیا

رئیس سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد یکی دیگر از حلقه‌های زنجیره گیاهان دارویی را صادرات می‌داند و می‌گوید: نمایشگاه بزرگی که در اردیبهشت در تهران برگزار می‌شود، می‌تواند سکوی پرتاب این صنعت به سوی توسعه و بالندگی باشد، چرا که تجار و بازرگانان بسیاری از کشورها در این نمایشگاه حضور پیدا می‌کنند و علاوه بر بازاریابی برای تولیدات خود می‌توانیم سرمایه‌گذار نیز جذب کنیم.

وی تصریح می‌کند: اگر می‌خواهیم گیاهان دارویی به یک ظرفیت واقعی و عملی در سفره مردم تبدیل شود، ابتدا باید فعالیت‌های همه نهادهای مرتبط با اشتغال‌زایی همانند کمیته امداد، بنیاد علوی، ستاد اجرایی، جهاد کشاورزی و از طرفی گمرک، دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی و همه و همه باید تحت یک فرماندهی و برای یک هدف مشترک انجام شود و زنجیره ارزش این صنعت ارزشمند کامل شود.

لزوم اتصال زنجیره گیاهان دارویی به سایر زنجیره‌ها

معتمدی‌پور با بیان اینکه راهی نداریم جز اینکه حلقه‌های مواد اولیه، فرآوری، تجاری‌سازی، بازاریابی، اشتغال، صادرات، فرهنگ‌سازی، آموزش و تحقیقات و همه بازیگران این صنعت به ویژه کشاورزان دارویی کار، منابع طبیعی و مرتع‌کاران و همه و همه را به هم متصل و مرتبط کنیم، می‌گوید: جهاد کشاورزی گام‌های مؤثری در این زمینه برداشته است اما خروجی نهایی و مطلوب این کار نیازمند مشارکت و همکاری بسیاری از نهادهای بیرونی و بخش خصوصی است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد، گام بعدی در تشکیل زنجیره گیاهان دارویی را برقراری ارتباط میان این زنجیره با دیگر زنجیره‌ها از جمله در شیلات می‌داند و می‌افزاید: ما به کمک زنجیره گیاهان دارویی می‌توانیم داروهای دامپزشکی برای صنعت ماهی استان تولید کنیم یا آفت‌کش‌ها در بخش زراعت، بنابراین ابتدا باید حلقه‌های زنجیره ارزش در هر بخش را کامل کنیم و بعد برای برقراری ارتباط هدفمند میان زنجیره‌های ارزش محصولات مختلف اقدام کنیم.

کمک به ایجاد واحدهای فرآوری گیاهان دارویی، برنامه دولت سیزدهم در کهگیلویه و بویراحمد

سیدعلی احمدزاده استاندار کهگیلویه و بویراحمد هم در این ارتباط می‌گوید: به منظور ترویج و استفاده از گیاهان دارویی استان چندین برنامه در دستور کار مجموعه اجرایی دولت در استان قرار گرفته است.

وی این استان چهار فصل را ظرفیت بسیار مناسبی برای تولید و اشتغال می‌داند و می‌افزاید: برنامه‌ریزی جهادی در راستای توسعه کشت گیاهان دارویی به بهبود کسب و کار و توسعه استان کمک زیادی می‌کند.

احمدزاده با بیان اینکه کمبود زیرساخت‌ها در استان، یکی از مشکلات است، ادامه می‌دهد: ایجاد کارخانه‌های فرآوری گیاهان دارویی نظیر کارخانه فرآوری گیاهان دارویی گچساران نقش مهمی در تشویق بهره‌برداران و جذب سرمایه‌گذاران در زمینه گیاهان دارویی خواهد داشت.

به گزارش ایمنا، گیاهان دارویی با خواص بی‌شمار صنعتی و خوراکی در ارتفاعات مناطق روستایی استان وجود دارد که با برنامه‌ریزی اصولی و علمی مسئولان می‌تواند تجارت پرسودی هم در زمینه جذب گردشگری روستایی برای مردم استان رقم بزند.

از آنجا که توسعه گردشگری در یک منطقه همواره متأثر از توان‌ها و قابلیت‌های محلی است بنابراین وجود گیاهان دارویی در مناطق روستایی این دیار می‌تواند یکی از راه‌های توسعه صنعت گردشگری همراه با ایجاد درآمدزایی برای مردم کهگیلویه و بویراحمد باشد.

برنامه‌ریزی برای بهره‌برداری مناسب و علمی از گیاهان دارویی مانند آویشن، بومادران، پونه، موسیر کوهی و لاله‌های واژگون یکی از دیگر از قابلیت‌های گردشگری درشهرستان‌های استان است.

بنابراین با توجه اینکه گردشگری یکی از صنایعی است که به سرعت در حال رشد است با رشد و رونق گردشگری نیازها و تقاضاهای جدید پیش می‌آید و میزان تقاضا نسبت به کالاها، خدمات و امکانات موجود افزایش پیدا می‌کند.

گیاهان دارویی در مناطق روستایی کهگیلویه و بویراحمد می‌تواند محیطی برای ایجاد کسب‌وکارهای جدید را فراهم کند و موجب افزایش روحیه کارآفرینی در بین روستاییان شود و رونق گردشگری، محیط روستا را از نظر اقتصادی، به محیطی پویا تبدیل می‌کند و در واقع، محیط روستا به محیطی انگیزشی و محرک برای کارآفرینی تبدیل می‌شود.

کد خبر 745796